A dirty job

Als ik de plannen van de gemeente moet geloven staat ons straatje op de nominatie om tot monument te worden gebombardeerd*. Dat is op zich niet onterecht - huisjes uit de jaren twintig hebben zonder meer hun charmes. Maar er kleven ook nadelen aan. Zo is daar de kwestie van de afvoerput. Van de 'natte cellen' in onze woning loost alleen de WC rechtstreeks op het riool. De afvoer van de badkamer en de keuken loopt naar een grindput in de achtertuin. In zo'n grindput verdwijnt niet alleen water: ook alles wat in relatief vaste vorm door de gootsteen wordt gespoeld belandt erin, dus eens in de zoveel tijd is de put vol. Proefondervindelijk hebben we vastgesteld dat je die zaak vier jaar op z'n beloop kunt laten. Maar niet langer. De afgelopen tijd functioneerde het doucheputje maar matig. Als de wasmachine draaide ontstond er een klein moeras in de achtertuin. Na het scheren bleef er nog tien minuten een laagje water met baardstoppels in de wastafel staan. Dat werd zelfs mij te gortig. Er moest iets gebeuren, dat was duidelijk, maar omdat ik ben opgegroeid in huizen zonder grindput had ik geen idee wat. Gelukkig weet buurman G. in dat soort gevallen raad, dus toen ik hem over de schutting om advies vroeg kwam hij snel met een panklare oplossing. 'Scheppen!' Uiteraard. Dat ik daar zelf niet aan gedacht had. Naast goede raad beschikt buurman G. over een tuinschuurtje waarin hij een heel arsenaal aan exotische gereedschappen bewaart. Uit dat schuurtje haalde hij een Oudhollandse putjesschep tevoorschijn. Hij glunderde erbij. Het was zaterdagmiddag, het zonnetje scheen en het meisje was naar de stad om kleren te kopen. Kortom: het ijzer was heet. Ik stroopte mijn mouwen op en begon met het verwijderen van de dikke laag tegels en bakstenen waarmee we de put hebben afgedekt. Dat was geen seconde te vroeg. In mijn leven heb ik de nodige ranzige dingen gezien maar hier was ik niet op voorbereid. Griezelt u even mee? Het bleek dat de put tot aan het deksel was gevuld met een vettige grauwbruine brei, waarin nog vaag etensresten te herkennen waren. Aan het deksel zelf hadden zich lange stalactieten van dezelfde substantie gevormd. Het geheel verspreidde een aroma dat het midden hield tussen rottende tulpenkoppen en de geur van een vuilcontainer die te lang in de mediterrane zon heeft gestaan. Ik pakte buurmans Oudhollandse putjesschep en roerde besluiteloos in de drab. Daar werd de situatie niet beter van. Wat nu? Ik leunde even tegen de gevel om uit te puffen en twee keer te kokhalzen. Buurman G. schaterde en riep goed bedoelde adviezen over de schutting. Mijn andere buurman, buurman J., sloot ijlings de tuindeuren en nam met vrouw en kind de wijk naar het zwembad. Na twee minuten filosoferen kwam ik tot de slotsom dat de put zichzelf niet zou legen. Ik haalde diep adem - maar niet te diep - en begon aan het karwei. Het legen van een verstopte grindput is een leerzame ervaring. Zo weet ik nu dat de inhoud globaal in drie lagen te verdelen is. De bovenste laag is een dunne smurrie van rotte etensresten. De details zal ik u besparen, maar het is interessant om te weten dat de mosterdzaadjes uit vier jaar lege augurkenpotten nog allemaal intact waren**. De tweede laag is crèmewit en bestaat, naar ik vermoed, voor 80% uit dode huidcellen en voor 20% uit haar. De onderste laag, tenslotte, is zwarte bagger. Over de samenstelling van die bagger wil ik liever niet nadenken. En dan is er de fauna. In de put krioelden beesten die, volgens de heersende zoölogische opvattingen, allang uitgestorven behoren te zijn. Trilobieten, sponzen, zeeschorpioenen, allemaal levend en wel. Verder kwam van onder het putdeksel een vuistgrote spin tevoorschijn, die in de oerwouden van Brazilië niet zou misstaan. Al scheppend overdacht ik de wonderen van de schepping, en al snel sloeg ik geen acht meer op de viezigheid. Maar aan alle mooie dingen komt een eind. Tweeënhalf uur en vier emmers later was de put leeg en stroomde het water weer ongehinderd door de afvoer. Dat was maar goed ook, want ik was hard aan een douche toe. Op de lagere school had ik een onderwijzer die ons, wanneer we tijdens de les niet opletten, een carrière als putjesschepper in het vooruitzicht stelde. De man was een oliebol zonder weerga, maar ik ben blij dat ik tenminste die ene keer naar hem geluisterd heb. _{*) Lees: 'staat ons straatje misschien op de nominatie om eventueel in aanmerking te komen voor de status van straatje dat wellicht ooit tot potentieel toekomstig monument zal worden gebombardeerd'. U begrijpt: bij de huiseigenaren zit de schrik er stevig in. **) Hetgeen een heel nieuw licht werpt op Matteüs 17:20 etc.}